FODMAP Lista 30 dozwolonych i zakazanych produkt贸w
Spis tre艣ci
- Wprowadzenie do diety low FODMAP
- Czym s膮 FODMAP?
- Lista dozwolonych produkt贸w
- Lista zakazanych produkt贸w
- Na co uwa偶a膰 podczas tworzenia przepis贸w low FODMAP?
- Podsumowanie
Wprowadzenie do diety low FODMAP
Dieta low FODMAP, czyli dieta uboga w fermentowalne oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole, jest jednym z najskuteczniejszych sposob贸w 艂agodzenia objaw贸w zespo艂u jelita dra偶liwego (IBS). Poprzez eliminacj臋 trudnych do strawienia w臋glowodan贸w, dieta ta pomaga zmniejszy膰 wzd臋cia, gazy, b贸le brzucha i inne problemy trawienne. W tym artykule szczeg贸艂owo om贸wimy, co mo偶na je艣膰, a czego unika膰 na diecie low FODMAP. Znajdziesz tu r贸wnie偶 wskaz贸wki dotycz膮ce przygotowywania posi艂k贸w oraz listy dozwolonych i zakazanych produkt贸w.
Czym s膮 FODMAP?
FODMAP to grupa w臋glowodan贸w i alkoholi cukrowych, kt贸re s膮 s艂abo wch艂aniane w jelicie cienkim. Ich nazwa pochodzi od angielskich s艂贸w: Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols.
Oligosacharydy
Oligosacharydy, takie jak fruktany i galaktany, wyst臋puj膮 w warzywach, owocach, zbo偶ach i ro艣linach str膮czkowych. Niekt贸re z nich to cebula, czosnek, pszenica i ro艣liny str膮czkowe.
Disacharydy
Disacharydy, takie jak laktoza, s膮 obecne w mleku i produktach mlecznych. Osoby z nietolerancj膮 laktozy maj膮 trudno艣ci z trawieniem tego cukru.
Monosacharydy
Monosacharydy, takie jak fruktoza, znajduj膮 si臋 w owocach, miodzie i syropach. Niezr贸wnowa偶ona proporcja fruktozy do glukozy mo偶e powodowa膰 problemy trawienne.
Poliole
Poliole, takie jak sorbitol i mannitol, to alkohole cukrowe obecne w niekt贸rych owocach oraz w sztucznych substancjach s艂odz膮cych.
Lista dozwolonych produkt贸w fodmap
Poni偶ej przedstawiamy list臋 30 produkt贸w, kt贸re s膮 bezpieczne do spo偶ycia na diecie low FODMAP. Ka偶dy produkt zawiera kr贸tkie obja艣nienie dotycz膮ce jego w艂a艣ciwo艣ci i zalet.
- Banany (dojrza艂e) – Niskie w FODMAP, bogate w potas i b艂onnik.
- Pomara艅cze – 艢wietne 藕r贸d艂o witaminy C, niskie w FODMAP.
- Winogrona – S艂odkie i soczyste, 艂atwo strawne.
- Truskawki – Bogate w antyoksydanty i witamin臋 C.
- Jagody – Niskokaloryczne, bogate w b艂onnik i antyoksydanty.
- Marchewki – Bogate w beta-karoten, 艂atwo strawne.
- Cukinia – Niskokaloryczna, dobra do zup i da艅 jednogarnkowych.
- Sa艂ata – Lekka i 艂atwo strawna, idealna do sa艂atek.
- Szpinak – Bogaty w 偶elazo i witaminy, niskie FODMAP.
- Kie艂ki fasoli mung – Wysoka zawarto艣膰 bia艂ka i b艂onnika.
- Ziemniaki – Wysoka zawarto艣膰 w臋glowodan贸w, bezpieczne na diecie low FODMAP.
- Ry偶 bia艂y – Lekkostrawny, idealny jako baza do posi艂k贸w.
- Quinoa – Komosa ry偶owa – Wysoka zawarto艣膰 bia艂ka, bezglutenowa.
- Owsianka – Dobry 藕r贸d艂o b艂onnika, niska zawarto艣膰 FODMAP w ma艂ych ilo艣ciach.
- Chleb bezglutenowy – Alternatywa dla chleba pszennego, niskie FODMAP.
- Jaja – Wysoka zawarto艣膰 bia艂ka, niskie FODMAP.
- Kurczak – Chude 藕r贸d艂o bia艂ka, niskie FODMAP.
- Indyk – Podobne do kurczaka, idealne dla os贸b na diecie low FODMAP.
- Wo艂owina – 殴r贸d艂o bia艂ka i 偶elaza, niskie FODMAP.
- Ryby – Bogate w kwasy omega-3, niskie FODMAP.
- Tofu – Dobre 藕r贸d艂o bia艂ka dla wegetarian, niskie FODMAP.
- Olej kokosowy – Zdrowe t艂uszcze, niskie FODMAP.
- Oliwa z oliwek – Bogata w jednonienasycone t艂uszcze, niskie FODMAP.
- Mas艂o – W ma艂ych ilo艣ciach, bez laktozy.
- Orzechy pekan – Bogate w zdrowe t艂uszcze, niskie FODMAP w ma艂ych ilo艣ciach.
- Pestki dyni – Bogate w cynk i bia艂ko, niskie FODMAP w ma艂ych ilo艣ciach.
- Czekolada gorzka (w ma艂ych ilo艣ciach) – Bogata w antyoksydanty, niskie FODMAP.
- Kawa – Niskie FODMAP, ale mo偶e by膰 dra偶ni膮ca dla niekt贸rych os贸b.
- Herbata zielona – Bogata w antyoksydanty, niskie FODMAP.
- Woda – Podstawa ka偶dej diety, niskie FODMAP.
Czy ju偶 wiesz co wolno je艣膰 na diecie lekkostrawnej?
Lista zakazanych produkt贸w fodmap
Poni偶ej znajduje si臋 lista produkt贸w, kt贸re nale偶y unika膰 na diecie low FODMAP, wraz z obja艣nieniami, dlaczego s膮 problematyczne.
- Cebula – Wysokie st臋偶enie fruktan贸w.
- Czosnek – Podobnie jak cebula, bogaty w fruktany.
- Pszenica – Zawiera fruktany, problematyczna dla os贸b z IBS.
- Rye (偶yto) – Wysoka zawarto艣膰 FODMAP.
- Mleko krowie – Zawiera laktoz臋, kt贸ra mo偶e by膰 trudna do strawienia.
- Jogurt – Podobnie jak mleko, zawiera laktoz臋.
- Ser twarogowy – Wysoka zawarto艣膰 laktozy.
- Lody – Zawieraj膮 laktoz臋 i cz臋sto wysok膮 zawarto艣膰 t艂uszczu.
- Jab艂ka – Wysoka zawarto艣膰 fruktozy.
- Gruszki – Podobnie jak jab艂ka, zawieraj膮 du偶o fruktozy.
- Mango – Wysoka zawarto艣膰 fruktozy.
- Arbuz – Bogaty w fruktoz臋.
- Suszone owoce – Skoncentrowane 藕r贸d艂o fruktozy i polioli.
- Ciecierzyca – Wysokie st臋偶enie oligosacharyd贸w.
- Fasola (niekt贸re rodzaje) – Wysoka zawarto艣膰 FODMAP.
- Soczewica – Zawiera oligosacharydy.
- Broku艂y – Wysoka zawarto艣膰 fruktan贸w w du偶ych ilo艣ciach.
- Kapusta – Mo偶e powodowa膰 wzd臋cia.
- Kalafior – Wysoka zawarto艣膰 FODMAP.
- Grzyby – Zawieraj膮 mannitol, rodzaj poliolu.
- Groszek zielony – Zawiera oligosacharydy.
- S艂odziki (sorbitol, mannitol) – Cz臋sto u偶ywane w gumach do 偶ucia i cukierkach.
- Mi贸d – Wysoka zawarto艣膰 fruktozy.
- Syropy (np. syrop kukurydziany wysoko fruktozowy) – Zawieraj膮 du偶o fruktozy.
- Sosy (niekt贸re, np. sojowy) – Mog膮 zawiera膰 fruktany lub glutaminian sodu.
- Sok jab艂kowy – Wysoka zawarto艣膰 fruktozy.
- Nap贸j gazowany – Mo偶e zawiera膰 syrop glukozowo-fruktozowy.
- Alkohol (niekt贸re napoje, np. piwo) – Mog膮 zawiera膰 fruktany.
- Napoje energetyczne – Cz臋sto zawieraj膮 wysokie st臋偶enie cukr贸w.
- P艂atki 艣niadaniowe (niekt贸re) – Mog膮 zawiera膰 pszenic臋 i fruktany.
Na co uwa偶a膰 podczas tworzenia przepis贸w low FODMAP?
Podczas tworzenia przepis贸w na diecie low FODMAP, kluczowe jest uwa偶ne dobieranie sk艂adnik贸w i kontrolowanie porcji. Oto kilka wskaz贸wek, kt贸re pomog膮 w przygotowywaniu posi艂k贸w:
Starannie dobieraj sk艂adniki
Upewnij si臋, 偶e u偶ywasz tylko tych produkt贸w, kt贸re s膮 niskie w FODMAP. Unikaj sk艂adnik贸w bogatych w fruktany, laktoz臋, fruktoz臋 i poliole.
Kontroluj porcje
Nawet produkty niskie w FODMAP mog膮 sta膰 si臋 problematyczne, je艣li spo偶ywane s膮 w du偶ych ilo艣ciach. Przestrzegaj zalecanych porcji.
Czytaj etykiety
Sprawdzaj sk艂ad produkt贸w przetworzonych, aby upewni膰 si臋, 偶e nie zawieraj膮 ukrytych 藕r贸de艂 FODMAP, takich jak syropy glukozowo-fruktozowe, laktoza czy sorbitol.
Eksperymentuj z zamiennikami
Wiele tradycyjnych sk艂adnik贸w mo偶na zast膮pi膰 wersjami niskimi w FODMAP. Na przyk艂ad, zamiast mleka krowiego, u偶ywaj mleka migda艂owego lub laktozowego.
Uwa偶aj na gotowe sosy i przyprawy
Wiele gotowych sos贸w i przypraw mo偶e zawiera膰 cebul臋, czosnek lub inne wysokie FODMAP sk艂adniki. Przygotowuj w艂asne mieszanki przypraw i sos贸w.
Podsumowanie
Dieta low FODMAP jest skutecznym sposobem na 艂agodzenie objaw贸w IBS i innych problem贸w trawiennych. Kluczowym elementem tej diety jest eliminacja produkt贸w bogatych w FODMAP oraz wprowadzenie bezpiecznych, niskich w FODMAP alternatyw. Dzi臋ki starannemu dobieraniu sk艂adnik贸w i kontrolowaniu porcji mo偶na cieszy膰 si臋 smacznymi i zdrowymi posi艂kami, jednocze艣nie unikaj膮c dyskomfortu trawiennego.
Przestrzeganie diety low FODMAP wymaga pewnej dyscypliny i 艣wiadomo艣ci 偶ywieniowej, ale korzy艣ci zdrowotne mog膮 by膰 znacz膮ce. Pami臋taj, aby zawsze konsultowa膰 si臋 z dietetykiem lub lekarzem przed wprowadzeniem jakichkolwiek znacz膮cych zmian w diecie, zw艂aszcza je艣li masz zdiagnozowane problemy trawienne. W ten spos贸b zapewnisz sobie optymalne rezultaty i lepsze samopoczucie na co dzie艅.





